*Zaten havalar sıcak. Bu mevsimde Batman Çayı’nın meltemsi esintisi için İstiklal Kent Parkı ile Akarsuyun çevresine gidenler, gördükleri manzaralara inanmak istemiyor. 30 Yıl öncesine kadar neşeyle ve berrak bir şekilde akan o güzelim Batman Çayı, çamura dönmüş. Çektiğimiz bir iki kareye bakarken ürktük. Son 40 yılda bir akarsuyumuzun da insan eliyle veya başka bir şekilde nasıl yok olduğuna tanıklık ettik…
*30 Yıl öncesine kadar Batman’ın yanı başından bizi selamlayarak akan Çay, ‘Mavi su’ diye bilinirdi. Batmanlılar bu akarsuda 45-50 Yıl önce sazan, şabot balıkları avlardı. Ne yazık ki şimdilerde o bölge tabiri caizse çamura batmış…Manzara tek kelimeyle ürkütücü. Çay yatağının etrafı kum kümeleri ve çamurdan geçilmiyor…
ÇAMURA BATAN AKARSU
Havalar çok sıcak.
Belki de son 30 yılın en sıcak yaz mevsimini yaşıyoruz.
Sıcağa dayanamayan Batmanlıların bir bölümü serin bölgelerde ama imkanı kısıtlı vatandaşların gittiği tek yer Batman Çayı yatağı.
30-40 Yıl öncesinde 14’üncü kilometre ile tarihi Malabadi gölgesinde yaz mevsimleri bir başka olurdu.
Akarsu, mavi akardı.
Atıkların hiç görülmediği Batman Çayı’nın manzarasına doyum olmazdı.
64 Yıl önce BOTAŞ’ın içinden geçirdiği ‘petrol boru hattı’ Batman Çayı’nın Balpınar beldesi yakınındaki akarsu manzarası, şimdilerde tek kelimeyle içler acısı.
Yıllar öncesine kadar etrafı sayısız endemik ağaçlarla çevrili o güzelim çay yatağını çoktan yok ettik, farkında bile değiliz.
40-50 Yıl önce sazan ve şabotları avlamak için yörenin balıkçıları Batman Çayı’ndan ayrılmazdı.
Şimdilerde o akarsuda ne balık kaldı ne de diğer canlılar.
Etrafı kum tepeleri ve çamurdan geçilmeyen o eski Batman Çayı’nın güzelliği yok artık.
Kimsenin çay yatağında piknik yaptığı da yok.
Bir zamanlar hayat ve yaşam şevki veren böylesi yerlerin yok olması ne kadar üzücü değil mi?
Belki birçok kişi belki de hepimiz suçluyuz bu yok edişte.
Elmedina’nın ruhunun yaşadığı o çay yatağında; 60 yıl önceki tekne ve sal turlarının yapıldığını sararan fotoğraflar anlatıyor bize ve bu fotoğraflara baktıkça üzüntümüz artıyor.
Hepimiz birlikte o çay yatağını öldürdük.
KELEKLER TARİHİMİZDE ÇOK ÖNEMLİ
Gelelim neden o çay yatağını öldürdüğümüze?
Bakın… 1960 Yılında dönemin Batman Kaymakamı Altay Kancaal, Batman Çayı’nda ne etkinlik yapmış?
1960’ın yazında Batman Havalimanına ilk uçağı indiren Pilot Albay Muzaffer Kemal İntepe ve kabin ekibine Batman Çayı’nda sal turu düzenlenmiş.
O zamanlar su debisi şimdikinden kat be kat yüksekti.
Batman Çayı’nın öbür yakasına ulaşmak imkansızdı.
Akarsuyun karşı tarafındakiler, Batman’a gelebilmek için kelekle yolculuk yaparlardı.
Keleklerin tarihimizde çok önemli bir yer tuttuğunu belirtmeden geçmeyelim.
Hatta Elmedina’dan sal ve keleklerle Suriye’den getirilen ‘Paça Elmedina’ kumaşları Diyarbakır’ın meşhur yanık çarşısına ulaştırılırdı.
Nereden nereye geldik.
O mavi suların adresi yerine sadece ‘çamur’ diye yazarsak yeter.
Balpınar beldesinin dibinden geçen Batman Çayı’nın son karesi bizi öyle bir ürküttü ki…
Artık S.O.S veren Batman Çayı ‘Beni kurtarın’ diyor.
Bu manzaradan hepimiz suçluyuz.
Çünkü hepimiz elbirliğiyle bir akarsuyu yok ettik.
Memlekette herkes çevreci ya!..
Akarsularımız birer birer yok oluyor.
Hepimiz seyrediyoruz.
Yazık günah.
ŞIRNAK’TA KORKULAN OLDU
Şırnak-Gabar’da dün sabah saatlerinde üzücü bir haberle sarsıldık.
Şay-Gabar’da 12 numaralı sondaj kulesi ‘yer çökmeden’ kaynaklı devrildi.
İlk dakikalarda bize gelen bilgiler kulede çalışan bazı petrol emekçilerinin kule altında kaldığına dair haberlerdi.
Kesin bilgiler bize ulaşmadan birkaç satırla da olsa bu köşeye Şırnak’taki üzücü olayı da aldık.
Tabiri caizse Şırnak’a nazar değdi.
Telefonla ulaştığımız Petrol-İş Sendikası Batman Şube Başkanı Veysel Kartal da Şırnak yolunu tutmuştu.
Başkan Kartal’a ‘Geçmiş olsun’ dileklerimizi ilettik.
Şırnak-Gabar’daki çöken kuleyle ilgili değerlendirme yazısını yarına bırakalım.
Umarız bir daha böyle görünmez kazalar yaşanmaz.
Petrol emekçilerine bir kez daha ‘geçmiş olsun’ dileklerimizi iletiyoruz.
